Việt Nam đối mặt thách thức lớn trong mục tiêu phát triển ngành bán dẫn
Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng một ngành công nghiệp bán dẫn vững mạnh với 50.000 kỹ sư và một nhà máy sản xuất chip vào năm 2030. Tuy nhiên, theo SSI Research, việc hiện thực hóa tham vọng này vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là về vốn đầu tư và nhân lực chất lượng cao.
Bùng nổ cổ phiếu công nghệ và xu hướng AI
Theo báo cáo cập nhật triển vọng ngành công nghệ thông tin của SSI Research, các cổ phiếu trong lĩnh vực này đã tăng tới 140% trong năm 2024, vượt xa mức tăng 12% của VN-Index. Động lực chính cho sự tăng trưởng đến từ xu hướng định giá cao hơn của hệ số P/E, phù hợp với xu hướng chung trên thị trường quốc tế.
Một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy sự tăng trưởng này là sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là AI tạo sinh (Generative AI). Việt Nam cũng chứng kiến bước tiến lớn trong viễn thông khi các nhà mạng chính thức ngừng cung cấp dịch vụ cho thuê bao 2G Only và Viettel tiên phong thương mại hóa 5G, kéo theo sự gia tăng đáng kể trong định giá các công ty viễn thông.
NVIDIA và những bước đi chiến lược tại Việt Nam
SSI Research đánh giá cao mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và NVIDIA, coi đây là một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực AI. Nhà sản xuất chip hàng đầu thế giới này đã ký thỏa thuận với Chính phủ Việt Nam vào tháng 12/2024 để thành lập Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển (VRDC) đầu tiên tại Việt Nam, cùng với Trung tâm Dữ liệu AI của Viettel.
Ngoài ra, NVIDIA cũng đã công bố thương vụ mua lại VinBrain – một công ty con của Vingroup chuyên về AI và thị giác máy tính trong lĩnh vực y tế. Đây được xem là bước đệm để phát triển AI tại Việt Nam. Song song đó, NVIDIA còn hợp tác với các tập đoàn công nghệ lớn của Việt Nam như FPT, Viettel, CMC và VNPT.
Ngành bán dẫn: Cơ hội và thách thức
Trong tháng 9/2024, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Chiến lược Phát triển ngành bán dẫn (Quyết định 1018/QĐ-TTg), xác định mục tiêu đầy tham vọng đến năm 2030, bao gồm:
- 100 công ty thiết kế chip,
- 1 nhà máy sản xuất chip,
- 10 nhà máy đóng gói & kiểm thử,
- 50.000 kỹ sư bán dẫn.
Tuy nhiên, theo Bộ Thông tin và Truyền thông, đến tháng 11/2024, Việt Nam mới có khoảng 50 công ty thiết kế chip, 7 nhà máy đóng gói & kiểm thử, và 26.000 kỹ sư bán dẫn – chỉ hơn một nửa mục tiêu đề ra. Trong đó, số lượng kỹ sư thiết kế chip là 6.000 người, còn lại là kỹ sư trong lĩnh vực đóng gói và kiểm thử.
Việc đào tạo nhân lực cũng đang được thúc đẩy mạnh mẽ. Hiện có khoảng 40 trường đại học tại Việt Nam cung cấp chương trình đào tạo liên quan đến bán dẫn. Đáng chú ý, FPT đã có 200 kỹ sư thiết kế chip và tuyển sinh 1.500 sinh viên ngành bán dẫn trong năm 2024.
Hệ sinh thái bán dẫn và thu hút đầu tư
Bên cạnh đào tạo nhân lực, chính quyền nhiều địa phương như TP.HCM, Đà Nẵng, Bình Dương, Vĩnh Phúc, Bắc Giang và Bắc Ninh cũng đang tích cực xây dựng hệ sinh thái bán dẫn và thu hút đầu tư.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Việt Nam hiện có 174 dự án FDI trong ngành bán dẫn, với tổng vốn đăng ký gần 11,6 tỷ USD. Chính phủ cũng đang xúc tiến hợp tác với các tập đoàn công nghệ lớn như Google, Meta, AIChip, Lam Research, Qorvo và Qualcomm để chuyển dịch chuỗi cung ứng sang Việt Nam.
Đáng chú ý, NVIDIA đã cam kết đầu tư từ 4 tỷ USD đến 4,5 tỷ USD trong vòng bốn năm tới nhằm thúc đẩy sản xuất và phát triển ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam.
Những rào cản còn tồn tại
Dù có nhiều cơ hội, ngành công nghiệp bán dẫn của Việt Nam vẫn phải đối mặt với những thách thức lớn. Trong đó, việc chưa có nhà máy sản xuất chip và số lượng kỹ sư bán dẫn còn thấp so với mục tiêu đề ra là những điểm nghẽn chính.
“Việc đào tạo nhân tài bán dẫn và xây dựng nhà máy sản xuất chip đòi hỏi mức đầu tư vốn rất cao, cũng như lực lượng lao động chất lượng cao. Đây có thể là những thách thức chính trong trung hạn”, SSI Research nhận định.
Dù vậy, sự quan tâm mạnh mẽ từ các tập đoàn công nghệ toàn cầu, cùng với những chính sách hỗ trợ của Chính phủ, vẫn mở ra cơ hội lớn để Việt Nam từng bước hiện thực hóa tham vọng trở thành trung tâm bán dẫn tại khu vực.
Theo vneconomy.vn