Đồng Nai xếp thứ 3 cả nước về chỉ số xanh cấp tỉnh

Theo kết quả nghiên cứu và công bố mới đây (được thực hiện bởi Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam phối hợp với Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ), Đồng Nai là tỉnh xếp thứ 3 cả nước chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI) 2023. Đây là chỉ số liên quan đến việc thực hiện chủ trương, chính sách về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp (DN). Nếu như năm 2022, Đồng Nai xếp thứ 31/63 tỉnh, thành phố về chỉ số PGI, thì năm 2023 đã vươn lên vị trí thứ 3, tăng 28 bậc trên bảng xếp hạng. Cụ thể, tổng điểm đánh giá của tỉnh là 24,71/40 điểm (sau Quảng Ninh 26 điểm và Đà Nẵng 25,66 điểm).

Chỉ số PGI được Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam phối hợp với Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ xây dựng với mục đích cung cấp thông tin phục vụ cho công tác hoạch định chính sách ở cả cấp trung ương và địa phương, nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm môi trường, thiên tai và biến đổi khí hậu đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh và tính bền vững của DN.

Cơ sở pháp lý và phương pháp đánh giá Chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI)

Cơ sở pháp lý

Chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI) được xây dựng dựa trên các quy định và chính sách sau:

• Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.
• Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ về Quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường.
• Nghị định số 06/2022/NĐ-CP ngày 07/01/2022 của Chính phủ về Quy định về quản lý chất thải và phế liệu.
• Nghị định số 82/2018/NĐ-CP ngày 22/5/2018 của Chính phủ về quản lý khu công nghiệp và khu kinh tế.
• Các văn bản pháp luật khác có liên quan.

Phương pháp đánh giá

Việc đánh giá Chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI) được thực hiện thông qua các bước sau:

1. Xây dựng bộ tiêu chí: Bộ tiêu chí đánh giá PGI bao gồm 4 nhóm tiêu chí chính: (1) Chính sách và quản lý môi trường; (2) Hiệu quả sử dụng tài nguyên và năng lượng; (3) Quản lý chất thải; và (4) Ứng phó với biến đổi khí hậu.

2. Thu thập và xử lý dữ liệu: Việc thu thập dữ liệu được thực hiện thông qua các nguồn sau: (1) Báo cáo, dữ liệu từ các cơ quan quản lý nhà nước ở cấp trung ương và địa phương; (2) Khảo sát và lấy ý kiến của doanh nghiệp; (3) Kết quả giám sát, thanh tra, kiểm tra của các cơ quan chức năng.

3. Tính toán và xếp hạng: Điểm số của từng tỉnh, thành phố được tính toán dựa trên bộ tiêu chí đánh giá và các trọng số tương ứng. Sau đó, các tỉnh, thành phố được xếp hạng từ cao đến thấp.

Kết quả Chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI) 2023 của Đồng Nai

Tổng quan về kết quả Chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI) 2023 của Đồng Nai

Như đã nêu ở trên, Đồng Nai xếp thứ 3 cả nước về Chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI) năm 2023, với tổng điểm đạt 24,71/40 điểm. Đây là một kết quả đáng ghi nhận, thể hiện nỗ lực của tỉnh trong việc thực hiện các chính sách, giải pháp bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Cụ thể, Đồng Nai đạt điểm cao ở các tiêu chí như:

• Chính sách và quản lý môi trường: 8,65/10 điểm
• Quản lý chất thải: 6,6/10 điểm
• Ứng phó với biến đổi khí hậu: 5,86/10 điểm

Tuy nhiên, ở tiêu chí “Hiệu quả sử dụng tài nguyên và năng lượng”, Đồng Nai mới chỉ đạt 3,6/10 điểm, đây là lĩnh vực cần được tỉnh quan tâm và cải thiện trong thời gian tới.

Thực trạng chính sách và quản lý môi trường tại Đồng Nai

Chính sách bảo vệ môi trường

Đồng Nai là một trong những địa phương tiên phong trong việc ban hành và triển khai các chính sách, quy định về bảo vệ môi trường. Cụ thể:

Bảng 1: Một số chính sách, quy định về bảo vệ môi trường của tỉnh Đồng Nai

Ví dụ:

• Nghị quyết số 03/2019/NQ-HĐND quy định về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, trong đó nêu rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc bảo vệ và phát triển rừng.
• Quyết định số 3705/QĐ-UBND (2019) phê duyệt Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 của tỉnh Đồng Nai, xác định các mục tiêu, giải pháp cụ thể nhằm thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Quản lý và giám sát môi trường

Bên cạnh việc ban hành các chính sách, quy định về bảo vệ môi trường, Đồng Nai cũng chú trọng tăng cường công tác quản lý và giám sát môi trường, cụ thể:

• Thành lập Đội Quản lý Môi trường, với nhiệm vụ kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trên địa bàn.
• Xây dựng và vận hành Trung tâm Quan trắc Môi trường, thực hiện giám sát chất lượng môi trường không khí, nước và đất tại các khu vực trọng điểm.
• Thực hiện các cuộc thanh tra, kiểm tra định kỳ và đột xuất về công tác bảo vệ môi trường tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất.
• Áp dụng các biện pháp xử lý nghiêm đối với các vi phạm về môi trường, bao gồm: phạt hành chính, thu hồi giấy phép, đình chỉ hoạt động…

Nhờ các nỗ lực trên, công tác quản lý và giám sát môi trường tại Đồng Nai đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao ý thức và trách nhiệm của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trong việc thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường.

Thực trạng quản lý chất thải tại Đồng Nai

Quản lý chất thải rắn

Đồng Nai luôn xác định công tác quản lý chất thải rắn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Một số nỗ lực của tỉnh trong lĩnh vực này bao gồm:

• Thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt: Đồng Nai đã xây dựng và vận hành hệ thống thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt tập trung tại các khu vực. Hầu hết chất thải rắn được đưa về các khu xử lý, chôn lấp và tái chế.
• Quản lý chất thải rắn công nghiệp: Tỉnh yêu cầu các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất phải có biện pháp thu gom, lưu giữ và xử lý chất thải rắn công nghiệp theo quy định. Định kỳ, các cơ quan chức năng sẽ kiểm tra, giám sát việc thực hiện.
• Tái chế, tái sử dụng chất thải: Đồng Nai khuyến khích và hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đầu tư vào công nghệ tái chế, tái sử dụng chất thải. Nhiều doanh nghiệp đã áp dụng thành công các mô hình tái chế, sử dụng lại chất thải trong sản xuất.

Nhờ các nỗ lực trên, tỷ lệ thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt, công nghiệp tại Đồng Nai luôn đạt mức cao, góp phần bảo vệ môi trường.

Quản lý nước thải

Một lĩnh vực quan trọng khác trong công tác quản lý chất thải là xử lý nước thải. Tại Đồng Nai, các hoạt động chính trong lĩnh vực này bao gồm:

• Xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung: Đồng Nai đã đầu tư xây dựng nhiều trạm xử lý nước thải tập trung tại các khu công nghiệp, khu dân cư, đảm bảo nước thải được xử lý đạt quy chuẩn trước khi thải ra môi trường.
• Kiểm soát nước thải tại nguồn: Tỉnh yêu cầu các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất phải đầu tư hệ thống xử lý nước thải riêng, đảm bảo nước thải đạt tiêu chuẩn trước khi thải ra môi trường.
• Giám sát chất lượng nước thải: Các cơ quan chức năng thường xuyên tiến hành lấy mẫu, phân tích chất lượng nước thải tại các nguồn thải để kịp thời phát hiện và xử lý các trường hợp vi phạm.

Nhờ các biện pháp quản lý chất thải rắn và nước thải hiệu quả, Đồng Nai đã ghi nhận sự cải thiện đáng kể trong việc bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, vẫn cần có sự chấp hành nghiêm ngặt hơn từ phía các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất để duy trì và phát triển công tác này trong tương lai.

Quản lý và bảo vệ rừng

Quản lý rừng

• Điều chỉnh diện tích rừng: Quyết định 03/2019/NQ-HĐND của tỉnh Đồng Nai đã đề ra các biện pháp cụ thể để điều chỉnh diện tích rừng, bổ sung rừng mới, tái lập rừng để đảm bảo bền vững nguồn cung cấp gỗ và các dịch vụ sinh thái của rừng.
• Kiểm tra, giám sát tình hình rừng: Các cơ quan chức năng địa phương thường xuyên tiến hành kiểm tra, giám sát tình hình rừng, phát hiện kịp thời các trường hợp khai thác trái phép, phá rừng trái phép để có biện pháp xử lý kịp thời.
• Thúc đẩy phong trào trồng cây: Tỉnh Đồng Nai thường xuyên khuyến khích cộng đồng tham gia vào phong trào trồng cây, bảo vệ rừng, đồng thời tạo ra cơ chế khích lệ, ưu đãi cho các hộ gia đình, cộng đồng tham gia.

Bảo vệ rừng

• Xây dựng hệ thống rừng phòng hộ: Tỉnh Đồng Nai đầu tư xây dựng hệ thống rừng phòng hộ, khu bảo tồn thiên nhiên để bảo vệ nguồn tài nguyên gen, duy trì sự phong phú và đa dạng của hệ sinh thái rừng.
• Chống buôn lậu, tội phạm rừng: Công tác bảo vệ rừng không chỉ dừng lại ở việc bảo vệ tự nhiên mà còn liên quan đến việc ngăn chặn buôn lậu, tội phạm rừng, đảm bảo an ninh môi trường và phát triển bền vững.
• Tuyên truyền, nâng cao nhận thức: Việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng về việc bảo vệ rừng là yếu tố then chốt để đảm bảo sự thành công trong công tác này. Cần có sự tham gia tích cực từ cộng đồng để bảo vệ rừng hiệu quả.

Nhờ các hoạt động quản lý và bảo vệ rừng được triển khai một cách có hệ thống, Đồng Nai đang duy trì được diện tích rừng và hệ sinh thái rừng ổn định, góp phần vào việc bảo vệ môi trường tự nhiên.

Ứng phó với biến đổi khí hậu

Kế hoạch hành động

• Xác định mục tiêu: Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021-2030 của Đồng Nai đã xác định các mục tiêu cụ thể như giảm lượng khí thải, tăng cường khả năng chống chịu với thảm họa thiên tai…
• Phân công nhiệm vụ: Cụ thể hóa vai trò, trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị trong việc thực hiện kế hoạch, bao gồm cả việc phối hợp giữa các ngành, địa phương để đạt hiệu quả cao nhất.
• Đánh giá, theo dõi: Kế hoạch hành động cũng đưa ra các chỉ số cụ thể để đánh giá, theo dõi việc thực hiện, từ đó có các biện pháp điều chỉnh kịp thời.

Nâng cao nhận thức

• Tuyên truyền, giáo dục: Việc nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu thông qua các chương trình tuyên truyền, giáo dục là yếu tố then chốt để đảm bảo sự hỗ trợ từ cộng đồng.
• Khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo: Đồng Nai khuyến khích việc sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, gió… để giảm thiểu lượng khí thải gây hại cho môi trường.
• Hỗ trợ công nghệ xanh: Tỉnh cũng hỗ trợ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất áp dụng công nghệ xanh, thân thiện với môi trường để giảm thiểu tác động gây ra.

Việc triển khai kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu đang được tỉnh Đồng Nai thực hiện một cách có hệ thống, góp phần giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu đối với môi trường và con người.

Trên đây là một số chính sách, quy định quan trọng về môi trường và bảo vệ thiên nhiên mà tỉnh Đồng Nai đã ban hành và thực hiện. Việc thúc đẩy công tác quản lý môi trường, xử lý chất thải, bảo vệ rừng và ứng phó với biến đổi khí hậu không chỉ đảm bảo sự phát triển bền vững mà còn góp phần quan trọng vào việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên cho thế hệ mai sau.

Cần có sự chung tay, nỗ lực đồng lòng từ cộng đồng, xã hội và doanh nghiệp để thực hiện các chính sách, quy định này một cách hiệu quả, tạo nên môi trường sống trong lành, xanh sạch và bền vững cho tỉnh Đồng Nai.

Bài viết theo nội dung từ baodongnai.com.vn